Mai Anh
Tín ngưỡng cúng ông Công ông Táo là một phong tục truyền thống của người dân Việt Nam. Nhưng nhiều người băn khoăn không biết nên đặt mâm cúng ông Công ông Táo ở đâu tốt nhất, cúng ở trong nhà hay ở dưới bếp. Cùng chúng tôi giải đáp những thắc mắc qua bài viết dưới đây:
Ông Công, ông Táo là ngày bao nhiêu?
Theo truyền thống hàng năm, Tết ông Công ông Táo rơi vào ngày 23 tháng Chạp (tức ngày 23 tháng 12 âm lịch) hàng năm. Theo âm lịch, Lễ cúng ông Công ông Táo năm 2023 nhằm ngày thứ Bảy, ngày 14 tháng Giêng năm nay. Tuy nhiên, không phải ai cũng cúng ông Táo đúng ngày nên một số người chọn cúng ông Công ông Táo trước ngày 23 tháng Chạp năm.
Sau ngày cúng ông Công, ông Táo gia đình sẽ dọn dẹp nhà cửa, trang trí mọi thứ để chuẩn bị đón Tết. Và ngôi nhà có yên ấm hay không, chủ nhân của ngôi nhà có khỏe mạnh hay không, theo người xưa, đều phụ thuộc vào căn bếp, bởi đó là nơi giữ lửa trong nhà.
Ông Táo luôn ở trong bếp, vì vậy luôn biết hầu hết công việc kinh doanh của chủ nhà. Khi ông Táo về Trời sẽ bẩm báo với Ngọc Hoàng nên ai cũng mong ông Táo nói tốt những việc làm trong năm để Ngọc Hoàng phù hộ độ trì, tránh bị quở trách.
Nên đặt mâm cúng ông táo ở đâu chuẩn nhất?
Trước đây, mâm cúng ông Công ông Táo thường được đặt trong bếp, nơi có bàn thờ Táo Quân. Tuy nhiên, trong các hộ gia đình hiện đại ngày nay, cách bố trí phòng bếp không phù hợp để đặt bàn thờ, không nhiều gia đình có bàn thờ riêng dành cho ông Táo. Vì vậy việc đặt mâm cúng ông Công ông Táo ở đâu còn tùy thuộc vào hoàn cảnh thực tế và quan niệm của mỗi gia đình.
Có nhiều gia đình không có bàn thờ riêng nhưng vẫn chuẩn bị một mâm cơm trên bếp để cúng ở dưới và một mâm khác để thắp nén nhang trên bàn thờ để cúng thần linh, tổ tiên (đây là nơi diễn ra lễ cúng chính). Nhiều gia đình chỉ cúng mâm cỗ ở bàn thờ chính và thờ Táo Quân cùng với thần linh.
Theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam, cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, Táo Quân lại cưỡi cá chép lên thiên đình tâu với Ngọc Hoàng mọi việc xảy ra trong gia đình qua 1 năm vừa qua. Vì vậy nên có tục tiễn ông Công ông Táo về trời.
Mâm cúng ông Công, ông Táo gồm những gì?
Các cụ ngày xưa thường cúng ông Công, ông Táo sắm lễ Táo Quân và sắp xếp như sau:
- Hương thơm.
- Hoa tươi (hoa cúc vàng).
- 3 quả cau, 3 lá trầu không.
- Đĩa ngũ quả (5 loại quả 5 màu).
- 1 bao thuốc lá + 1 bao thuốc lá dâng trà .
- 1 chén rượu, 1 chén trà khô, 1 chén nước, 1 chén gạo, 1 chén muối
- Đồ ngọt (kẹo ngọt, bánh ú, bánh vừng…) trên 1 đĩa lớn.
- 1 đĩa xôi và 1 con gà luộc.
- 1 mâm cơm canh 3 loại thịt.
Tùy điều kiện, hoàn cảnh mà thực hiện. Các gia đình có thể thực hiện chuẩn bị mâm cỗ như trên hoặc cúng đơn giản hơn không nhất thiết phải đầy đủ các món mặn truyền thống. Nếu là đồ chay tiễn ông Táo về trời có thể đơn giản với hoa quả, trầu cau, vàng mã.
Một số lưu ý khi thắp hương, cúng ông Công ông Táo
Khi đã xác định được nơi cúng ông Công ông Táo, bạn cũng nên lưu ý một số điểm sau để nghi lễ này được trọn vẹn, trang nghiêm.
- Gia chủ nên ăn mặc chỉnh tề, trang nhã khi tiến hành lễ cúng.
- Khi làm lễ nên mở hết cửa sổ, cửa chính của nhà để không khí được thông thoáng. Đây cũng là một hành động thể hiện quan niệm xua đuổi vận rủi, đón vận may trong nhà của người Việt.
- Lễ cúng này chủ yếu nhằm để tiến ông Công ông Táo về trời báo cáo với Ngọc Hoàng những việc đã xảy ra trong năm qua, không nên cầu xin giàu sang phú quý mà chỉ xin ông Công ông Táo báo những điều tốt đẹp của gia đình.
- Nếu gia đình cúng cá chép sống thì nên thả từ từ, tránh đứng trên cao để thả vì như thế có thể làm cá chết. Đây là điều rất tối kỵ và đi ngược lại với thiện ý phóng sinh.
Mong rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn có câu trả lời cho việc nên đặt mâm cúng ông táo ở đâu? Chúc bạn chuẩn bị chu đáo để lễ cúng ông Công ông Táo được diễn ra trang nghiêm nhất.
