Mai Anh
Tín ngưỡng thờ thần là một nét đẹp trong văn hóa truyền thống của dân tộc Việt. Người dân Việt Nam đã có phong tục thờ cúng các thần tượng trưng cho những ý nguyện khác nhau và vị thần không thể không nhắc đến được nhiều người ngày nay thờ cúng chính là Thần tài. Vậy Thần tài là ai? Tại sao nhiều người lại thờ vị thần này và có ý nghĩa gì? Cùng tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây nhé!
Thần tài là ai?
Thần Tài mà chúng ta thường bắt gặp trong khi thờ cúng đó chính là một vị thần với bộ râu, mái tóc trắng bạc. Ngài ngồi trên ghế vàng và trên tay có cầm theo thỏi vàng. Ngài có khuôn mặt trong hiền lành, phúc đức.
Từ xa xưa người dân đã quan niệm rằng ông Thần Tài sẽ mang tới cho gia chủ nhiều tài lộc, thịnh vượng và sự may mắn. Những gia đình thờ ông Thần Tài và làm mâm cúng Thần tài đều sẽ làm ăn, buôn bán, kinh doanh thuận buồm xuôi gió, cuộc sống luôn gặp vui vẻ, tốt lành.
Hình ảnh của vị này đã in sâu vào tiềm thức tâm linh của người dân. Hình bóng ông thần tài luôn xuất hiện ở khắp mọi nơi, dù ở các con phố hay nơi thôn làng thì bạn đều có thể bắt gặp hình ảnh vị thần này được thờ cúng trong nhà. Còn đôi với những người buôn bán thì việc thờ cúng ông thần tài từ lâu đã là một thói quen trong tập quán của nhiều người vì sẽ giúp họ mua may bán đắt. Tuy nhiên đây lại không phải là một vị phật xuất hiện trong Phật Giáo.
Sự tích của Thần tài
Để nói về sự tích của Thần Tài thì có rất nhiều truyền thuyết nói về vị thần này. Trong đó phổ biến nhất là Thần Tài trong truyền thuyết của Trung Quốc, Việt Nam. Cụ thể như sau:
Theo sự tích của nước Trung Quốc
Thần Tài được ghi nhận xuất hiện đầu tiên tại Trung Quốc và đã xuất hiện với tương đối nhiều những phiên bản khác nhau. Tuy nhiên, truyền thuyết liên quan tới vị thần này được nhắc tới nhiều nhất là:
Từ xa xưa, chuyện kể rằng một người làm lái buôn sống tại Trung Hoa có tên là Âu Minh đã gặp được Thủy Thần khi vô tình đi ngang qua hồ Thanh Thảo. Lúc này Thủy Thần đã giao cho ngài một người con gái tên là Như Nguyện và ngài đã đem Như Nguyện trở về nhà và nuôi nấng. Từ đó công việc buôn bán kinh doanh của ông ngày càng trở nên thành công và phát đạt hơn.
Tuy nhiên, vào một ngày Tết nọ, vì không hiểu lý do gì mà Âu Minh đã đánh Như Nguyện khiến cô sợ quá và đã chui vào bên trong đống rác, cũng biến mất từ đó. Kể từ ngày đó trở đi Âu Minh rời vào trạng thái làm ăn, buôn bán thua lỗ và ngày càng trở nên nghèo nàn. Cũng từ đây mà người đời xem Như Nguyện là Thần Tài và họ đã lập bàn thờ để thờ cúng.
Bàn thờ Thần Tài được lập và đặt tại góc khuất của ngôi nhà. Theo như điển tích này thì vào 3 ngày tết sẽ đưa ra tục lệ kiêng quét nhà và hốt rác để không làm mất Thần Tài đang ẩn náu ở bên trong đống rác.
Theo sự tích của nước Việt Nam
Thần Tài xuất hiện rất lâu đời trong đời sống tâm linh của người dân Việt. Ông được xem là một dạng thổ thần và có nhiệm vụ hộ mệnh cho xóm làng, cai quản khu vực đất đai và phù hộ, độ mệnh cho con người khỏe mạnh, phát tài phát lộc.
Người dân Việt khi bước đầu đi khai hoang đã gặp phải rất nhiều thử thách, khó khăn. Cũng chính từ đây đã hình thành ý niệm có các vị thần luôn theo sát. Các vị thần đó được xem như chỗ dựa tâm linh vững chắc trên con đường khai hoang, mưu sinh của người dân.
Thần đất chính là thần bảo vệ cho mùa màng, hoa màu trái cây được tươi tốt, bội thu và đồng thời cũng là vị thần trông coi tiền tài, vàng bạc cho mọi người.
Có bao nhiêu vị Thần tài tại Việt Nam?
Tại Việt Nam, Thần tài là ai và có bao nhiêu vị Thần tài? Câu trả lời là có hai vị Thần Tài được người dân biết đến đó là Văn Thần Tài và Võ Thần Tài. Hai vị đều có những đặc điểm khác nhau, cụ thể là:
Văn Thần Tài
Văn Thần Tài sẽ gồm hai vị Bạch tinh quân và Lộc tinh quân với ý niệm họ sẽ giúp trông coi tiền tài của gia chủ. Bạch tinh quân thường được miêu tả và xuất hiện với hình tượng là một vị thần mặt trắng, tóc dài dáng vẻ oai phong lẫm liệt. Còn Lộc tinh quân thì có địa vị thường được xếp ngang với hai vị thần là Phúc và Thọ. Bạch tinh quân và Lộc tinh quân được tượng trưng cho tài lộc và sự thăng quan tiến chức trong công việc.
Võ Thần Tài
Võ Thần Tài có tên gọi là Triệu Công Minh. Vị thần xuất hiện với một bộ chiến bào, cưỡi hổ, đầu đội chiếc mũ vàng. Gương mặt của ngài sạm đen và để râu rất dài. Biểu tượng của vị thần này chính là sự dũng mãnh nên rất được ưa chuộng để trừ ma và trấn công.
Ý nghĩa của tục thờ cúng ngày vía Thần tài tại Việt Nam
Chắc hẳn chúng ta đã nghe qua rất nhiều về ngày vía Thần Tài. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ ngày này mang ý nghĩa gì mà được rất nhiều người lựa thờ cúng, đặc biệt là những doanh nhân, thương nhân, kinh doanh, buôn bán.
Ngày vía Thần Tài 2023 là ngày để cảm ơn các vị Thần Tài đã phù hợp cho gia chủ trong vòng 1 năm qua. Đồng thời đây còn là ngày đổi vía, lấy vía của ông Thần Tài để giúp cho gia đình gặp được nhiều may mắn, tài lộc, sung túc và thịnh vượng.
Người ta tin rằng việc thờ cúng Thần Tài sẽ mang tới nhiều tài lộc đối với giá chủ bởi đây là vị thần cai quản về tiền bạc. Đồng thời hy vọng vị thần này sẽ giúp mang lại nhiều may mắn, giúp cho công việc được thuận buồm xuôi gió, tài lộc lúc nào cũng hanh thông.
Chính những ý nghĩa này mà việc thờ cúng Thần Tài đã trở thành tiềm thức đối với người dân Việt Nam và ngày càng được nhiều gia đình thờ cúng.
Cách cúng bái Thần tài chuẩn nhất
Bạn tiến hành lễ cúng vào khung giờ 6 đến 7 giờ sáng và 6 đến 7 giờ tối, trước khi cúng cần vệ sinh, lau dọn ban thờ Thần Tài Thổ Địa, thay nước, sắm sửa lễ vật rồi sau đó thắp 3 nén nhang và cuối cùng là đọc bài văn khấn Thần Tài Thổ Địa.
Trên thực tế, lễ vật cúng Thần Tài hằng ngày, hằng tháng thường khá giản dị, chủ yếu tùy tâm người cúng. Riêng lễ cúng ngày mùng 10 tháng Giêng hằng năm là một lễ rất quan trọng, theo phong tục dân gian Việt Nam, mâm cúng Thần Tài trong ngày này cũng phải chuẩn bị chu đáo hơn với những lễ vật sau:
- Nến (đèn cầy).
- Hương thắp (nhang).
- 3 cốc nước.
- 3 cốc rượu.
- Gạo (phải là gạo tẻ).
- Tiền vàng mã.
- Muối hạt sạch.
- Thuốc lá.
- Bộ tam sên: Gồm thịt heo luộc (thịt heo phải có cả mỡ, nạc, da), 3 quả trứng luộc, 3 con tôm.
- Hoa tươi (có thể hoa cúc vàng, hoa đồng tiền…).
- Tiền lẻ.
- 1 đĩa bánh kẹo.
- Trầu cau (1 quả cau, 1 quả trầu).
- Xôi đậu xanh.
Sắm lễ cúng Thần Tài cá lóc nướng hoặc heo quay bánh hỏi (có thể có hoặc không tùy thuộc vào điều kiện gia đình của mỗi người).
Văn cúng Thần Tài
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần tài vị tiền.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là… ngụ tại…
Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Tín chủ thành tâm sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bầy ra trước án kính mời ngài Thần Tài tiền vị.
Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Những lưu ý khi thờ cúng Thần tài bạn cần biết
Việc thờ cúng Thần Tài cần được thực hiện đúng cách để giúp mang tới tài lộc, sự linh ứng cao nhất. Tuy nhiên khi thờ cúng ông Thần Tài, nhiều gia đình vẫn đang vướng phải một vài sai lầm quan trọng, chẳng hạn như:
1.Hạn chế cắm hương chồng chéo nhau
Trong mỗi bát hương tại gian thờ cúng Thần tài, gia chủ nên lưu ý những gia chủ nào thường cắm hương chồng chéo hoặc cắm vào gói Thất Bảo thì sẽ khiến cho việc thờ cúng Thần Tài không có linh khí. Đây là một sai lầm có thể khiến cho gia chủ làm ăn thất bát và luôn rơi vào tình trạng nghèo đói quanh năm.
2. Không có bài vị gương
Mặc dù lập bàn thờ Thần Tài sẽ có mục đích cầu tài cầu lộc nhưng những vật cần có trên bàn thờ vẫn phải được chuẩn bị đầy đủ, đặc biệt là bài vị gương. Nếu gia đình nào thiếu bài vị gương thì sẽ khiến tài lộc bị hao mòn, tiền tài, của cải thất thoát và không để ra được đồng nào. Vì vậy, bài vị gương là một thứ quan trọng trên bàn thờ Thần Tài của mỗi nhà mà gia chủ cần để ý.
3. Nên có bát thụ lộc trên bàn thờ Thần Tài
Bát tụ lộc là loại bát được làm từ thủy tính và có phần đáy sâu, bên trong được chứa nước sạch và được rắc hoa tươi. Nếu trên bàn thờ Tài Lộc thiếu bát tụ lộc thì tài lộc, may mắn sẽ không tới với gia đình bạn.
4. Thiếu nhãn chữ nho sau lưng tượng Thần Tài
Nhiều gia đình chỉ thỉnh Thần Tài mà quên dán nhãn chữ nho sau lưng tượng vị thần này. Điều này sẽ khiến cho việc thờ cúng cũng trở nên vô nghĩa và không được chứng giám. Khi đó gia đình bạn sẽ không gặp được nhiều may mắn, tài lộc như mong muốn.
Những thông tin trên chắc hẳn đã giúp cho các bạn hiểu rõ hơn về Thần Tài là ai và sự tích ra đời của vị thần này. Ông Thần Tài không chỉ giúp mang lại nhiều may mắn và tiền bạc cho các gia đình mà còn trở thành chỗ dựa về mặt tinh thần vững chắc cho người dân Việt Nam nói riêng và nhiều nơi trên thế giới nói chung. Hy vọng với bài viết này đã giúp bạn có thêm nhiều hiểu biết về vị thần đặc biệt này.
